1 Звезда2 Звезды3 Звезды4 Звезды5 Звезд (10 оценок, среднее: 4,40 из 5)
Загрузка...
338 просмотров

Тааттаҕа — Манчаары оонньуулара

 

 Луковцев Константин Константинович  — Маастар Куоста

көҥүл тустууга  ССРС спордун маастара

1945 сыллаахха Таатта оройуонугар  Баайаҕа нэһилиэгэр төрөөбүтэ.

Баайаҕа аҕыс кылаастаах оскуолатыгар үөрэнэр кэмигэр киниэхэ тустуу туһунан маҥнайгы  өйдөбүллэри  энтузиаст-тренер Дмитрий Дмитриевич Луковцев биэрбитэ.

 Ытык — Күөл орто оскуолатыгар үөрэнэр сылларыгар Бравин Д.Г. ыытар секциятыгар дьарыктаммыта.

 Тустуу көбүөрүгэр  ситиһиилэрэ:

1963 с. (оскуоланы бүтэрэр сылыгар) Саха сирин чемпионатыгар аатырбыт бөҕөстөр Алквиад Иванов, Николай  Гоголев кэннилэриттэн 3 миэстэ.

1964 с. Дьокуускайга РСФСР чемпионатыгар элбэх ааттаахтары кэннигэр хаалларан, бэһис миэстэ буолан ССРС спордун маастарын нуорматын толорор.

1964с. Армияҕа ыҥырыллар, Чита куоракка Фрунзиев И.Р. салалтатынан дьарыктанар.

Сулууспалыыр кэмигэр икки төгүл Дальнай Восток уонна Сибиир чемпиона, Забайкальскай байыаннай уокурук түөрт төгүллээх чемпиона, ССРС  сэбинэниилээх күүстэригэр биирдэ иккис, түөртэ төрдүс миэстэлэри ылар.

ССРС норуоттарын спартакиадатыгар Ленинградка 4 миэстэ.

Дьокуускайга Алма-Ата, Караганда, Чита, Магадан куораттар уонна Саха сирин бөҕөстөрүн түһүлгэтигэр аатырбыт бөҕөс Петр Алексеевка эрэ очконан хотторон 2 миэстэҕэ тахсар.

К.К.Луковцев армияҕа улаханнык дэҥнэммитэ кини спортивнай карьератыгар биллэр  охсууну оҥорбута.

1969 с. дойдутугар кэлэн Николай Барашков бирииһигэр саха ааттаахтарын: Семен Морфунову, Алквиад Иванову, Иван Соловьеву, Константин Местниковы уо.д.а. хотуталаан чемпион үрдүк аатын сүгэр.

1971 с. Союз бастыҥ тустууктарын кыайталаан Тбилисигэ ыытыллар  норуоттар  икки ардыларынааҕы турнирга сүүмэрдэнэр.  

Тыҥааһыннаах киирсиигэ бэйэтэ айбыт албаһынан аатырбыт немец бөҕөһүн ыраастык кыайар.  Иккис эргииргэ аан дойду улахан көбүөрдэрин кыайыылааҕа монгол бөҕөһүн очконан кыайар.  ССРС сэттэ төгүллээх чемпиона  грузин  З.Шекриладзены бэйэтин албаһыгар түбэһиннэрэн үс баалга түһэрбитин аахпатахтара, “ол оннугар Шекреладзеҕа икки балы буор босхо суруйан дьэрэлитэн кэбиспиттэрэ”.

  Биир  источникка бу турнирга Александр Иванов кэнниттэн 3 миэстэни ылбыта диэн ыйыллар, ол эрэн турнир балаһыанньатынан,  биир дойдуттан хас да бөҕөс тустар буоллаҕына, наҕараада биир эрэ  киһиэхэ тиксэринэн, наҕараадата атын дойду бөҕөһүгэр (ол эбэтэр үөһэ ахтыллыбыт З.Шекриладзеҕа) тиксибитэ диэн суруллар.

  А. Дмитриев “Үс саха өрөгөйө”, Н.Волков “На ковре — борцы Якутии” кинигэлэригэр 1971 с. Тбилиситээҕи турнирга   К.Луковцев үһүс  миэстэ   диэн суруллар. Онон  бу  аан дойду улахан түһүлгэтигэр 3 миэстэни ылбыта диир оруннаах.

1973 с. Н.Тарскай бирииһигэр республика чемпионатыгар республика ааттаахтарын, ол иһигэр Союз икки төгүллээх чемпионун Гаврил Дмитриевы хотон чемпион бочуоттаах аатын ылбыта.

Биир дойдулаахпыт, ССРС спордун маастара К.К.Луковцев Советскай Союзка биллэр-көстөр бөҕөстөр кэккэлэригэр киирбитэ кини ситиһиилэрин таһынан, тустуу көбүөрүгэр кыайталаабыт  бөҕөстөрүн ааттарыттан көстөр:

Казахстан 12 төгүллээх  чемпиона Габсаттаров, Л.Барсыков, Ю. Кишиев, Р.Дмитриев ( сахаларга бастакы олимпийскай чемпион), Г. Дмитриев, А.Иванов (олимпиада үрүҥ көмүс призера), Самедов, Иванихов курдук номох буолбут ааттаах суоллаах спортсменнар.

Туһаныллыбыт литература:

Алексеев В. В. Таатта тустууктара. – 2006, 205 стр.

Баайаҕа. Таатта улууһа/хомуйан оҥордулар Е.Д. Андросов уо.д.а.- Дьокуускай : Бичик, 2003. – 552 с.

Волков Н.Н. На ковре-борцы Якутии. –Якутск : Бичик, 2003. – 240 с.

Волков Н.Н. Вольная борьба земли Олонхо : книга-альбом. –Якутск : Бичик, 2011 . – 144 с.

Дмитриев А.А. Үс саха өрөгөйө. –Дьокуускай : Бичик, 2002. -176 с.